श्री सत्यदत्त व्रत आख्यान - पंचोपचारी पूजन

॥ श्री गणेशाय नमः॥

दत्तभक्तहो, हा श्री सत्यदत्त व्रताचा शास्त्रोक्त पूजा विधी नाही. या व्रतासाठी संकल्पपूर्वक षोडपोचारें पूजा करतात. मात्र, दृढ श्रद्धा ठेवून केलेली श्री दत्तप्रभूंची उपासना निश्चितच फलद्रूप होते. केवळ यासाठी, ही श्री दत्तमहाराजांची सहज सोपी आणि कुणालाही करता येईल अशी पंचोपचारी पूजा इथे देत आहोत.

श्री दत्तप्रभूंची पंचोपचारी पूजा

॥ श्री गणेशाय नमः ॥ श्रीसरस्वत्यै नमः ॥ श्रीगुरुभ्यो नमः ॥

॥ श्रीमन्महागणाधिपतये नमः । कुलदेवताभ्यो नमः । आदित्यादिनवग्रहदेवताभ्यो नमः । सर्वेभ्यो देवेभ्यो नमः । एतत्कर्मप्रधानदेवताभ्यो नमः । अविघ्नमस्तु ॥

॥ॐ भूर्भुवः स्वः नमो भगवते दत्तात्रेयाय साङगाय सपरिवाराय नमः ध्यायामि ध्यानम् समर्पयामि ॥

श्री दत्तात्रेयांचे ध्यान करावे.

॥ॐ नमो भगवते दत्तात्रेयाय साङगाय सपरिवाराय नमः आवाहयामि ॥

श्री दत्तात्रेयांना पूजेसाठी येण्याची प्रार्थना करावी.

॥ॐ नमो भगवते दत्तात्रेयाय साङगाय सपरिवाराय नमः आसनं समर्पयामि ॥

श्री दत्तात्रेयांना आसनस्थ होण्याची प्रार्थना करावी.

॥ॐ नमो भगवते दत्तात्रेयाय साङगाय सपरिवाराय नमः पाद्यं समर्पयामि ॥

श्री दत्तात्रेयांचे चरणद्वय शुद्ध जलाने प्रक्षालन करावे.

॥ॐ नमो भगवते दत्तात्रेयाय साङगाय सपरिवाराय नमः विलेपनार्थे चंदनं समर्पयामि ॥

श्री दत्तात्रेयांना चंदन लावावे.

॥ॐ नमो भगवते दत्तात्रेयाय साङगाय सपरिवाराय नमः अलङ्कारार्थे अक्षतान् समर्पयामि ॥

श्री दत्तात्रेयांना अक्षता वाहाव्यात.

॥ॐ नमो भगवते दत्तात्रेयाय साङगाय सपरिवाराय नमः ऋतुकालोद्भवपुष्पाणि समर्पयामि ॥

श्री दत्तात्रेयांना शेवंती, पारिजातक आदि फुले अर्पण करावी.

॥ॐ नमो भगवते दत्तात्रेयाय साङगाय सपरिवाराय नमः धूपं समर्पयामि ॥

श्री दत्तात्रेयांना धूप अर्पण करावा.

॥ॐ नमो भगवते दत्तात्रेयाय साङगाय सपरिवाराय नमः दीपं दर्शयामि ॥

श्री दत्तात्रेयांची दीपारती करावी.

ॐ नमो भगवते दत्तात्रेयाय साङगाय सपरिवाराय नमः नैवेद्यं समर्पयामि ॥

श्री दत्तात्रेयांना शिरा, पंचामृत अथवा दूध-साखरेचा नैवेद्य दाखवावा.

परिषिञ्चामि ।

॥ अमृतोपस्तरणमसि स्वाहा । ॐ प्राणाय स्वाहा । ॐ अपनाय स्वाहा । ॐ व्यानाय स्वाहा । ॐ उदानाय स्वाहा । ॐ समानाय स्वाहा । ॐ ब्रह्मणे स्वाहा ॥

॥ मध्ये प्राशनार्थे पानीयं समर्पयामि ॥ उत्तरापोशनं समर्पयामि ॥ हस्तप्रक्षालनं समर्पयामि ॥

॥ मुखप्रक्षालनं समर्पयामि ॥ करोद्वर्तनार्थे चन्दनं समर्पयामि ॥ आचमनीयं समर्पयामि ॥

॥ मुखवासार्थे पूगीफलताम्बूलं समर्पयामि ॥ सुवर्णपुष्पार्थे दक्षिणां समर्पयामि ॥

॥ फलानि समर्पयामि ॥ महामङ्गलनीराञ्‍जनदीपं समर्पयामि ॥

श्री दत्तात्रेयांना विडा, दक्षिणा, फळें अर्पण करावी आणि प्रभूंची आरती करावी.

॥ कर्पूरार्तिक्यदीपं समर्पयामि ॥ श्री दत्तात्रेयांची कर्पूरारती करावी.

त्रिगुणात्मक त्रैमूर्ती दत्त हा जाणा । त्रिगुणी अवतार त्रैलोक्य राणा ।

नेति नेति शब्द न ये अनुमाना । सुरवर मुनिजन योगी समाधी न ये ध्याना ॥

जय देव जय देव जय श्री गुरुद्त्ता । आरती ओवाळिता हरली भवचिंता ॥ धृ. ॥

सबाह्य अभ्यंतरी तू एक दत्त । अभाग्यासी कैसी न कळे ही मात ॥

पराही परतली कैचा हा हेत । जन्म मरणाचा पुरला असे अंत ॥१॥

दत्त येऊनिया ऊभा ठाकला । भावे साष्टांगेसी प्रणिपात केला ॥

प्रसन्न होऊनि आशीर्वाद दिधला । जन्ममरणाचा फेरा चुकवीला ॥२॥

दत्त दत्त ऐसें लागले ध्यान । हरपले मन झाले उन्मन ॥

मी तू पणाची झाली बोळवण ।एका जनार्दनी श्रीदत्त ध्यान ॥३॥

॥ प्रदक्षिणां नमस्कारांश्च समर्पयामि ॥ श्री दत्तात्रेयांना प्रदक्षिणा-नमन करावे.

॥ मंत्रपुष्पाञ्जलिं समर्पयामि ॥ श्री दत्तात्रेयांची प्रार्थना करून फुले वाहावी.

आपली पूजा करतांना माझ्याकडून काही उणें राहिलें असेल तर मला क्षमा करावी आणि यथामति-यथाशक्ती केलेली ही पूजा आपण मान्य करावी, अशी श्री दत्तप्रभूंना मनोभावें प्रार्थना करावी.

त्यानंतर, श्री सत्यदत्त व्रत अध्याय कथा वाचन करावे.

क्रमश: