श्रीएकदंतपद वंदुनि शारदाही । ते पुण्यशील बहु पूर्वज संत पाहीं ॥ वाग्यज्ञ आचरुनि सिद्धकृपा मिळाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥१॥ ब्रह्मा वदे कलिसि कीं गुरुपादसेवा । माहात्म्य जें अमुप दुर्लभ देवेदेवां ॥ सांदीपनीचरित चित्ति बरें उसाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥२॥ भक्ताभिमान धरुनी भगवंत घेतो । नानावतार जगतीं असकृत् प्रभू तो ॥ हें अंबरीशचरितावरुनी शिकाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥३॥ अत्रीमुनी तप करी घनघोर जेव्हां । ब्रह्मा हरीहरहि तुष्ट अतीव तेव्हां ॥ तत्पुत्र होती जगिं धन्य तदीय जाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥४॥ 'आपाळ' नामक सुसात्त्विक विप्र होता । पीठापुरी तदिय सद्गुणि तेचिं कांता ॥ 'श्रीपादवल्लभ' तदीय सुपुत्र गाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥५॥ दे आत्मलिंग शिवशंभु दशाननासी । तैं पाठवी हरि बळेंचि गजाननासी ॥ तें स्थापि भूमिवरि तो जन उद्धराया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥६॥ गोकर्णीचा सुमहिमा मुनि गौतमें कीं । सांगुनि उद्धरित कल्मषपाद लोकीं ॥ श्रीपाद राहति तिथें सुतपा कराया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥७॥ अत्यंत मूढ निजपुत्र म्हणून दुःखी । पुत्रात्मघात करण्या विधवा विलोकी ॥ ठेवीत मस्तकिं करासि कृतार्थ व्हाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥८॥ होता भला रजक एक कुरूपुरांत । सेवा मठापुढति नित्य करी निवांत ॥ त्या दे वर प्रबळ भूपचि शीघ्र व्हाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥९॥ तो 'वल्लभेश' म्हणूनी द्विज एक भक्त । द्रव्यार्थ चोर वधिती कपट कृतांत ॥ श्रीपाद तैं प्रगटुनी उठवी स्वकार्या । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥१०॥ होता करंजपुरिं विप्रहि माधवाख्य । अंबा म्हणोनि ललना गृहिं सर्व सौख्य ॥ पुण्योदयें प्रगटला 'नृहरी' जगीं ह्या । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥११॥ पाहोनिया अमित अद्भुत बाललीला । मातापिता करिति ते व्रतबंधनाला ॥ वाराणसीप्रति निघें तप आचराया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥१२॥ संन्यास घेउनि बळें गुरुसंप्रदाया । जो वाढवी निजकृपें जन उद्धराया ॥ शूळव्यथा शमवि विप्र सुखी कराया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥१३॥ सायंसुराख्य निजभक्त वरप्रदान । रक्षीयला निजबळें प्रभुनीं दयेनें ॥ जाखाइ-नामक सतीप्रति तोषवाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥१४॥ झाले बहूत जन शिष्य तयांसि धाडी । तीर्थासि आपण निरंजनि दीस काढी ॥ तीर्थेहि वंदिति जयासि पवित्र व्हाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥१५॥ एकासि धौम्यमुनि-शिष्यकथा कथूनी । धाडीयले निजगुरूप्रति शांतवोनी ॥ दावी जनासि गुरुभक्ति भवा तराया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥१६॥ कृष्णातिरीं मग पहा भुवनेश्वरीला । भेटोनि, पैलतिरिं आवडिं वास केला ॥ विद्या जडासि दिधली नमतांचि पायां । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥१७॥ विप्रांगणस्थितच वेलहि घेवड्याचा । तोडोनि टाकि बघण्यास्तव भाव साचा ॥ सद्रत्नहेमनिधि देई दरिद्र जाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥१८॥ कृष्णानदी मिळत जेथहि पंचगंगे । तो जातसे अमरपूरिं पहां निजांगें ॥ चौसष्ट योगिनि जया पुजिती तरायां । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥१९॥ होती शिरोळपुरिं एक सुविप्रपत्नी । आराधि सद्गुरुसि ती सुत दे म्हणोनी ॥ तीतें दिलाहि वर सत्वरि पुत्र व्हाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥२०॥ मृत पुत्राप्रतिहि दे नच जाळण्यासी । विश्वास तो श्रीगुरुपदीं दृढ कीं जियेसी ॥ सत्पुत्र तो उठवि स्वप्निहि येऊनीयां । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥२१॥ सद्विप्रगेहिं महिषी खरि वांझ होती । भिक्षेति जाउनि तया स्थळि बैसताती ॥ दोही म्हणूनि वदतां पय ये दुहाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥२२॥ ऐकोनि कीर्ति नृप ये शरण त्वरेंसीं । या गाणगापुरि चला विनवी वचेसी ॥ नेई ब्रह्मराक्षस पहा निजमोक्षठाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥२३॥ लोकीं त्रिविक्रम करी कुमसीसि निंदा । तो विश्वरूप निज दावुनि देई बोघा ॥ सद्भक्त येती बहु नित्य जया पहाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥२४॥ उन्मत्त विप्र छळिती सकलां द्विजांसी । ते मागती विजयपत्रचि आपणासी ॥ आणी त्रिविक्रम जयाप्रति गर्व जाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥२५॥ प्रेमें किती तरि तया समजाविलें कीं । सांगूनि वेदरचना करि कोप शेखीं ॥ भोगाल कर्म अपुले म्हणती जनीं या । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥२६॥ भस्माभिमंत्रण करोनिहि बोलविलें । वेदोक्तमंत्र पतितामुखि हो स्वलीलें ॥ शापोक्तिनें अधम पावति मृत्युठाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥२७॥ त्या अंत्यजासि उपजे मति विप्र व्हावें । तत्पूर्वकर्म वदती म्हणुनि स्वभावें ॥ होई न मान्य; कथिती तनु तैं धुवाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥२८॥ तेव्हां त्रिविक्रम पुसे गुज काय हें जी । भस्मप्रभाव कथिला मग त्या समयीं ॥ तैं धन्य धन्य म्हणुनी नमिताति पायां । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥२९॥ माहूरिं विप्रसुत रोगि निराशचित्त । घेऊनि येई ललना गुरुदर्शनार्थ ॥ तो मृत्यु पावत तदा प्रगटेचि ठाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥३०॥ बोधोनि धर्म सगळे तिजला सतीचे । पाही कसोनि निजधैर्यहि बापुडीचें ॥ आली तदा शरण आग्रह सोडुनियां । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥३१॥ निर्वासनात्मक विशुद्धचि चित्त होतां । रुद्राभिषेकजल सिंधुनियां अतौता । भर्ता जिवंत करिती निजसौख्य व्हाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥३२॥ सांगून गोष्टि बरि कुक्कुटमर्कटांची । वेश्येचिही विमलभक्तचि जी शिवाची ॥ रुद्राक्षधारणफळाहि कथी स्वमाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥३३॥ काश्मीरराजसुतमृत्यु पराशरें कीं । तो टाळिला करवुनी अतिरुद्र शेखीं ॥ जो रुद्रसूक्त-महिमा कळवी जनां या । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥३४॥ रुद्राक्ष-रुद्रमहिमा कथुनी सतीला । सीमंतिनीसुचरितामृतही तियेला ॥ सौभाग्यवर्धक शिवव्रत दे कराया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥३५॥ घेतां परान्न किति दोषहिं लागताती । विप्रस्त्रियेप्रति बरें समजाविताती ॥ आन्हीक कर्म पुसतां कथिती कळाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥३६॥ पूजान्नसेवनविधी, शयानान्त कर्म । अत्यंत विस्तृतपणें शिकवी स्वधर्म ॥ देई तया द्विजवरा वर सौख्य व्हाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥३७॥ भिक्षा करूं म्हणुनि भास्कर विप्र आला । स्वल्पप्रमाण घृत घेउनि तंडुलाला ॥ चारी सहस्त्र जन तृप्त करी स्वमाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥३८॥ गंगाख्य वृद्धवयसा ललनाहि वंध्या । नाहीं अपत्य म्हणुनी जनिं होय निंद्या ॥ जो देतसे वर सुता-सुतही पहाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥३९॥ एका द्विजा प्रबळ कुष्ट निजांगिं होई । येतांचि तो शरण शुष्कचि काष्ठ देई ॥ त्याचा करी तरु कृपेंहि विशुद्ध काया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥४०॥ गंगाधरात्मज-सुपूर्वज-पुण्यपात्रा । त्वष्ट्याचिया निजमुखें बरि काशियात्रा ॥ सांगूनि काशिहि दाविति योगमाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥४१॥ कौंडिण्य-सन्मुनि कथा वदुनी स्ववाचें । पाळी म्हणे व्रत अनंतचतुर्दशीचें ॥ सद्भाग्यवृद्धि-वर दे भजनीं रमाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥४२॥ ने तंतुका नयन झांकुनि जो निजांगें । श्रीपर्वतावरि पळांतचि योगमार्गे ॥ तेथेंहि तो बघतसे निजयोगिवर्या । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥४३॥ कुष्ठी द्विज व्यथितचित्त करि तपाला । देवी वदे शरण जा नृहरीपदाला ॥ व्याधी हरी सुचवुनी निजगुण गाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥४४॥ होता कवी चतुर हिप्परगी-पुरींत । कल्लेश्वरावरि कवित्व सदा करीत ॥ केला स्वशिष्यवर दावुनि दिव्य माया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥४५॥ सच्छिष्य सातजण इच्छिति सद्गुरुला । न्याया दिवाळी करण्या अपुल्या पुरीला ॥ रूपेंहि घेई तितुकी बसुनी स्वठाया | वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥४६॥ सद्भक्त शूद्र करि नित्यचि वंदनाला । कापूनि टाकविति कोमल यावनाळा ॥ देती पुन्हां पिकवुनि बहू धान्य खाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥४७॥ कैशी नदी अमराजा बहु पुण्यखाणी । गंधर्वपूर-इतिहास वदे स्ववाणी ॥ रत्नाई-कुष्ठ हरिलें अघटीत माया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥४८॥ शंभूसि पार्वति पुसे अति गुह्यवार्तां । सांगे तियेस शिव तो गुज ' गुरुगीता ' ॥ लावीत मंत्रमयि सिद्ध मुखें वदाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥४९॥ वैदूरपूरनृपती निज शिष्य साचा । पूर्वील तो रजक ओळखुनी तयाचा ॥ नेला लयासि झणि स्फोटक, सौख्य व्हाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥५०॥ ऐसें चरित्र सुविचित्र करूनियां कीं । घाली पदातळिं पहा कालिकाळ लोकीं ॥ श्रीशैल्यदर्शनमिसें त्यजि जो स्वठाया । वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥५१॥ सद्भक्त शिष्यजन सर्वहि दुःखि होती । त्यांसी गुरू कथुनि बोधहि शांतवीती ॥ कीजे त्रिकाळ वरि आरति सौख्य व्हाया । बोले, वंदूं तया प्रभुवरा गुरुदत्तराया ॥५२॥ मी ठेवितों मठिं मदीयचि पादुका कीं । आराधनेसि सकलेप्सितदाचि लोकीं ॥ संतुष्ट मी बहुपरा गुणगायनानें । घ्या भोगमोक्षहि कथामृतदिव्यपानें ॥५३॥ ऐसें वदोनि निजभक्त-गणानुरागी । श्रीमल्लिकार्जुन वनाप्रति जाय वेगीं ॥ पुष्पासनावरि वसोनि सरित्प्रवाहीं । धाडी प्रसादसुमनें निजसौख्यदें हीं ॥५४॥ ऐसें चरित्र पठतां स्मरतांहि लीला । त्रैमूर्ति होती वश सत्वरि भाविकाला ॥ इष्टार्थ पूर्ण करिती भव हा तराया । सत्कीर्ति ही जगतिं नित्यचि विस्तराया ॥५५॥ गोमांचलीं जनहितार्थ वसे निवांत । माशैल नामक सुपुण्यवर स्थलांत ॥ दुर्गात्मदत्त विभु तच्चरणावरी ही । वाक्पुष्प-अंजलि समर्पिलि अल्प पाही ॥५६॥ श्रीमत्पंतुमहानुभाव-जननग्रामीं अजापूरी कीं । झाली श्रीगुरुसत्कथामृतलता आज्ञे तयाच्या निकी ॥ श्रीगंगाधरपुत्र धन्य गुरु सद्भक्ताग्रणी वंदु या । राधाकृष्णसुता दिगंबर गुरुपायीं सदा बांधु या ॥५७॥
॥ श्रीगुरुदत्तात्रेयार्पणमस्तु ॥
॥ श्रीगुरुदेवदत्त ॥ श्रीगुरुदेवदत्त ॥ श्रीगुरुदेवदत्त ॥