॥ श्रीगुरू दत्तात्रेय धावा ॥

|| श्री गणेशाय नमः ||

|| अवधूत चिंतन श्री गुरुदेव दत्त ||

गुरुराया, नरहरी दत्तात्रेया, येई येई बा, करुणासागरा, पुरुषोत्तमा, नरहरी कल्पद्रुमा, अठरा पुराणा, तव महिमा, न कळे निगमागमा, पतितपावना, करुणालया, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||१ ||

तापत्रयाने, तापविले, देह माझे कष्टविले, कोठे विश्रांती, नाढळे, चरण तुझे सापडले, आता कृपेची, करी छाया, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||२ ||

कामक्रोधादी, अहंकार, उठती वारंवार, अंगी मातला, अविचार पडला, अंधकार, स्त्रिया पुत्रांची, बहुमया, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||३||

वर्णू मी तव कीर्ती, लवलाही, रजकाला पाछाई, दिधली क्षणात त्वा, तू काही, तूची बापमाई, अघटीत घटना तुझी, बा सखया, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||४ ||

नवस करुनी तुला, निघाला, धनिक उदिमा गेला, लाभ चौगुणी, त्या झाला, चोरांनी मारिला, तस्कर वधूनिया, उठविसी तया, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||५ || 

अन्न भक्षिता, उठे शूळ, विप्र करी तळमळ, प्राण त्यागिता, तात्काळ, आणविसी आपणाजवळ, अन्नची औषध दे, भक्षाया, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||६ || 

करवीर क्षेत्रीचा, द्विजपुत्र, विद्येवीण अपवित्र, जिव्हा छेदुनिया, अहोरात्र, करी भुवनेश्वरीस्तोत्र, देशी चौदाही, विद्या तया, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||७ || 

अन्नपूर्णा तुज, करजोडी, पक्वान्ने बहु वाढी, घेवड्या शेंगाची, तुज गोडी, भला दिनाचा गडी, देशी घागर भरून,पुतळया तया, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||८ ||

शिरोळ ग्रामीची, द्विजनारी, पुत्र समंध मारी, ठेवी कलेवर, औदुंबरी, म्हणे पाव श्रीहरी, उठविसी तात्काळ पुत्र तया, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||९ || 

वांझ महिशीचे, दुग्ध पिसी, विप्रस्त्री सुखविसी, पतिता मुखी वेद, बोलविसी, द्विजगर्वा छेदिसी, नकळे कवणाला, तव चर्चा, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||१०||

त्रिविक्रम भारती, करी निंदा, म्हणे हा दांभिक धंदा, विश्वरूप तया, मुकुंद, दाखविसी गोविंदा, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||११ ||

माहूर पुरीचा, रोगी पती, घेउनी निघाली, सती मार्गी, मरण आले, तयाप्रती, करी बहू काकुळती, देशी अभय तिच्या, सौभाग्या, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||१२ || 

सत्कर्माचरणी, बहुश्रुत, नेमे वरिले चित्त, परान्न भक्षाया, उदित, स्त्री बहु तळमळीत, आज्ञा देऊनिया, दांपत्या विपरीत, देखे जाया, आली बा भेटाया, तव पाया, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||१३ ||

तीन पात्रांची, सामुग्री, ब्राह्मण भिक्षा करी, छाटी झाकुनिया, अन्नावरी, जेविले सह्स्त्रचारी, कीर्ती झाली, बा जगत्रया, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||१४ ||

साठ वर्षांची, म्हातारी, वंध्या पदर पसरी, करुणा आली बा, तुज नरहरी, देशी पुत्रकुमारी, समर्थ दुखःचि तू, हराया, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||१५ ||

श्वेतकुष्टाने, व्यापिला, ब्राह्मण धावत आला, रक्षी रक्षी म्हणे, दयाळा, शुष्ककाष्ट द्रुम केला, निर्मल झालिबा, तत्काया, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||१६ ||

तंतुक भक्त तुझी, करी सेवा, म्हणे पावगा देवा, दर्शन श्रीशैल्या, महादेवा, करवि ये केशवा, माता पिता तू, गुरुराया, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||१७ ||

देवा दिपवाळीचे, दिवशी, अष्टरूप झालासी, भिक्षा आठ गृही, तू घेसी, दीनबंधू म्हणविसी, करीशी भक्तासी, बहु माया, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||१८ || 

गाणगग्रामीचा, कुलवाडी, मार्गी उभा कर जोडी, आडवा पुढे पडे, घडो घडी, पीक हजारो खंडी, देसी शूद्राला, स्वामीया, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||१९ || 

सायंदेव पंत, निजभक्त, तव भजनी आसक्त, दिधले तयासी बा, नीज तक्त, अशा कथा अनंत, शेषादिक थकले, गुणगाया, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||२० || 

केवळ मतिमंद, मी पातकी, बहु जन्माचा दुःखी, वसंत आत्मजा, करा सुखी, कृपादृष्टी अवलोकी, ठेवा हात शिरी, करा दया, नरहरी दत्तात्रेया येई येई बा, गुरुराया, स्वामी दत्तात्रेया, येई येई बा ||२१ || 

|| श्रीपाद श्रीवल्लभ नृसिंह सरस्वतीमहाराजार्पणमस्तु ||

कन्यागत महापर्वकाल - सिंहस्थ - कुंभमेळ्याइतकीच पवित्र दैवी पर्वणी

|| हर हर गंगे ॥ हर हर कृष्णे ॥

दर १२ वर्षांनी येणारा कन्यागत महापर्वकाल हा  सोहळा श्रीक्षेत्र नृसिंहवाडी येथे १२ ऑगस्ट २०१६ रोजी सुरू होणार असून तो १२ सप्टेंबर २०१७ पर्यंत असा १३ महिने सुरू राहणार आहे. यामध्ये एकूण ६२ पर्वकाळ आहेत. त्यातील ६ मुख्य पर्वकाळ आहेत. गुरू जेव्हा कुंभ राशीत प्रवेश करतो तेव्हा गंगा नदीच्या किनारी हरिद्वार येथे कुंभमेळा साजरा होतो. गुरू जेव्हा सिंह राशीत प्रवेश करतो तेव्हा गोदावरी नदीच्या किनारी नाशिक त्र्यंबकेश्वर येथे सिंहस्थ महापर्वकाळ साजरा होतो. अगदी तसेच गुरू जेव्हा कन्या राशीत प्रवेश करतो तेव्हा कृष्णा नदीच्या किनारी नृसिंहवाडी येथे कन्यागत महापर्वकाल साजरा केला जातो. गेल्या हजारो वर्षांपासूनची ही परंपरा आहे. कन्यागत म्हणजे कन्येमध्ये गेलेला. भारतामध्ये प्रतीवर्षी सर्वत्र लहान मोठे असे नद्यांचे मेळे सुरु असतात. त्यातील २५० हून अधिक मेळे प्रसिद्ध आहेत. गुरु हा ग्रह प्रत्येक राशीमध्ये वर्षभर मुक़्काम ठोकून असतो. त्यावेळी देशाच्या विविध भागांमध्ये नद्यांच्या किनारी उत्सव सुरु असतात. या नद्यांच्या उत्सवांनाच महापर्वकाल असे म्हणतात. अशा वेळी जिथे महापर्वकाल असतो त्या ठिकाणच्या नदीमध्ये गंगा नदीचे अवतरण झालेले आहे अशी श्रद्धा असते. संपूर्ण वर्षभर या स्थानिक नदीच्या सान्निध्यामध्ये गंगा नदी राहते. जणूकाही भक्तांची आर्तता पाहून गंगा नदी स्वत:हून त्यांना भेटायला तेथील नदीमध्ये येवून वास करते अशी ही महापर्वकालाची संकल्पना आहे. या महापर्वकालालाच सिंहस्थ, कुंभमेळा, पुष्कर स्नान, कन्यागत महापर्वकाल इ. नावांनी ओळखले जाते.   

          सह्याद्री पर्वतावर धोम महाबळेश्वर नावाची एक पर्वतरांग आहे. या डोंगरावर श्रीक्षेत्र महाबळेश्वर हे ठिकाण आहे. हे समुद्रसपाटीपासून सुमारे १२२० मीटर एवढ्या उंचीवर वसलेले आहे. येथेच सात नद्यांचे उगम मंदिर आहे. आमलकीच्या आणि पिंपळाच्या झाडाच्या मुळांमधून सात नद्यांचा येथे उगम होतो. या ठिकाणापासून पाण्याचे स्त्रोत सुरु होतात. आता तिथे कुंडे बांधली आहेत. या सात कुंडांची नावे कृष्णा, वेण्णा, कोयना, सावित्री, गायत्री, गंगाभागिरथी आणि सरस्वती अशी आहेत. यातील कृष्णा, वेण्णा, कोयना आणि सावित्री या चार कुंडातून नित्य निरंतर जलप्रवाह सुरु असतो. सरस्वती नदी ही सदैव गुप्त रुपाने वास करुन असते. त्यामुळे तिच्यातील प्रवाह दिसत नाही. गायत्री कुंडातून साठ वर्षातून एकदाच कपिलाषष्ठीच्या योगावर जलप्रवाह येतो. गायत्रीचे दर्शन एखाद्या व्यक्तीच्या आयुष्यामध्ये एकदाच होऊ शकते.

          गंगा भागिरथी कुंड सतत अकरा वर्षे कोरडे असते. त्यातून पाण्याचा एकही थेंब येत नाही. मात्र गुरु ग्रहाने कन्या राशीमध्ये प्रवेश केला की अचानक गंगा कुंडातून जलस्त्रोत सुरु होतो आणि तो सतत वर्षभर सुरु राहतो. गुरु कन्या राशीतून बाहेर पडला आणि त्याने तूळ राशीमध्ये प्रवेश केला की पुन्हा गंगा कुंड कोरडे पडते. पुन्हा पुढची अकरा वर्षे ते पूर्णत: कोरडे राहते. बारा वर्षांनंतर गुरुने कन्या राशीमध्ये पुन्हा प्रवेश केला की गंगा कुंडातून जलप्रवाह सुरु होतो. यालाच कन्यागत महापर्वकाल असे म्हणतात.