Gurucharitra Adhyay 13 श्रीगुरुचरित्र अध्याय - १३

॥ श्रीगणेशाय नम: ॥ श्रीसरस्वत्यै नम: ॥ श्रीगुरुभ्यो नम: ॥ नामधारक शिष्यराणा I लागे सिद्धाचिया चरणां I करसंपुट जोडूनि जाणा I विनवीतसे परियेसा II१II जय जया सिद्धमुनी I तूं तारक या भवार्णीं I सांगितलें ज्ञान प्रकाशोनि I स्थिर जाहलें मन माझें II२II गुरुचरित्रकथामृत I सेवितां तृष्णा अधिक होत I शमन करणार समर्थ I तूंचि एक कृपानिधि II३II गुरुचरित्र कामधेनु I सांगितलें तुम्हीं विस्तारोनु I तृप्त नव्हे माझें मनु I आणखी अपेक्षा होतसे II४II क्षुधेंकरूनि पीडिलें ढोर I जैसें पावे तृणबिढार I त्यातें होय मनोहर I नवचे तेथोनि परतोनि II५II एखादा न देखे तक्र स्वप्नीं I त्यासी मिळे क्षीर-बरणी I नोहे मन त्याचे धणी I केवीं सोडी तो ठाव II६II तैसा आपण स्वल्पज्ञानी I नेणत होतों गुरु-निर्वाणी I अविद्यामाया वेष्टोनि I कष्टत होतों स्वामिया II७II अज्ञानतिमिररजनीसी I ज्योतिस्वरूप तूंचि होसी I प्रकाश केलें गा आम्हांसी I निजस्वरूप श्रीगुरूचें II८II तुवां केले उपकारासी I उत्तीर्ण काय होऊं सरसी I कल्पवृक्ष दिल्हेयासी I प्रत्युपकार काय द्यावा II ९ II एखादा देता चिंतामणी I त्यासी उकार काय धरणीं I नाहीं दिधलें न ऐकों कानीं I कृपामूर्ति सिद्धराया II१०II ऐशा तुझिया उपकारासी I उत्तीर्ण नोहे जन्मोजन्मेसीं I म्हणोनि लागतसे चरणांसी I एकोभावेंकरोनियां II११II स्वामींनीं निरोपिला धर्म-अर्थ I अधिक झाला मज स्वार्थ I उपजला मनीं परमार्थ I गुरुसी भजावें निरंतर II१२II प्रयागी असतां गुरुमूर्ति I माधवसरस्वतीस दीक्षा देती I पुढें काय वर्तली स्थिति I आम्हांप्रती विस्तारावें II१३II ऐकोनि शिष्याचें वचन I सिद्धमुनि संतोषोन I मस्तकीं हस्त ठेवून I आश्वासिती तया वेळीं II१४II धन्य धन्य शिष्या सगुण I तुज लाधले श्रीगुरुचरण I संसार तारक भवार्ण I तूंचि एक परियेसा II १५II तुवां ओळखिली श्रीगुरुची सोय I म्हणोनि पुससी भक्तिभावें I संतोष होतो आनंदमय I तुझ्या प्रश्नेंकरूनियां II१६II सांगेन ऐक एकचित्तें I चरित्र गुरुचें विख्यातें I उपदेश देऊनि माधवातें I होते क्वचित्काळ तेथेंचि II१७II असतां तेथें वर्तमानीं I प्रख्यात झाली महिमा सगुणी I शिष्य झाले अपार मुनि I मुख्य माधवसरस्वती II१८II तया शिष्यांची नामें सांगतां I विस्तार होईल बहु कथा I प्रख्यात असतीं नामें सात I सांगेन ऐक एकचित्तें II१९II बाळसरस्वती कृष्णसरस्वती I उपेंद्र-माधवसरस्वती I पांचवा असे आणीक यति I सदानंदसरस्वती देखा II२०II ज्ञानज्योतिसरस्वती एक I सातवा सिद्ध आपण ऐक I अपार होते शिष्य आणिक I एकाहूनि एक श्रेष्ठ पैं II२१II त्या शिष्यांसमवेत I श्रीगुरू निघाले दक्षिणपंथ I समस्त क्षेत्रें पावन करित I आले पुन्हा कारंजनगरासी II२२II भेटी झाली जनकजननी I येवोनि लागताति चरणीं I चतुर्वर्ग भ्राते भगिनी I समस्त भेटिती स्वामिया II२३II देखोनियां श्रीगुरुमूर्तीसी I नगरलोक अत्यंत हर्षी I आले समस्त भेटीसी I पूजा करिती परोपरी II२४II घरोघरीं श्रीगुरूसी I पाचारिती भिक्षेसी I जाहले रूपें बहुवसी I घरोघरीं पूजा घेती II२५II समस्त लोक विस्मय करिती I अवतार हा श्रीविष्णु निश्चितीं I वेषधारी दिसतो यति I परमपुरुष होय जाणा II२६II यातें नर जे म्हणती I तें जाती नरकाप्रती I कार्याकारण अवतार होती I ब्रह्माविष्णुमहेश्वर II२७II जननीजनक येणें रीतीं I पूजा करिती भावभक्तीं I श्रीगुरू झाले श्रीपादयति I जातिस्मृति जननीसी II२८II देखोनी जननी तये वेळीं I माथा ठेवी चरणकमळीं I सत्यसंकल्प चंद्रमौळी I प्रदोषपूजा आली फळा II२९II पतीस सांगे तया वेळीं I पूर्वजन्माचें चरित्र सकळीं I विश्ववंद्य पुत्र प्रबळी I व्हावा म्हणोनि आराधिलें म्यां II३०II याचि श्रीपाद-ईश्वराचें I पूजन केलें मनोवाचें I प्रसिद्ध झालें जन्म आमुचें I साफल्य केलें परियेसा II३१II म्हणोनि नमिती दोघेजणीं I विनविताति कर जोडूनि I उद्धारावें या भवार्णी I जगन्नाथा यतिराया II३२II श्रीगुरू म्हणती तयांसी I एखादे काळी परियेसीं I पुत्र होय संन्यासी I उद्धरील कुळें बेचाळीस II३३II त्यासी शाश्वत ब्रह्मलोक I अचळ पद असे देख I त्याचे कुळीं उपजतां आणिक I त्यासीही ब्रह्मपद परियेसा II३४II यमाचे दुःखें भयाभीत I नोहे त्याचे पितृसंततींत I पूर्वज जरी नरकीं असत I त्यांसी शाश्वत ब्रह्मपद II३५II याकारणें आम्हीं देखा I घेतला आश्रम विशेखा I तुम्हां नाही यमाची शंका I ब्रह्मपद असे सत्य II३६II ऐसें सांगोनि तयांसी I आश्वासितसे बहुवसी I तुमचे पुत्र शतायुषी I अष्ट ऐश्वर्ये नांदती II३७II त्यांचे पुत्रपौत्र तुम्ही I पहाल सुखें तुमचे नयनी I पावाल क्षेम काशीभुवनी I अंतःकाळी परियेसा II३८II मुक्तिस्थान काशीपुर I प्रख्यात असे वेदशास्त्र I न करा मनी चिंता मात्र I म्हणोनि सांगती तये वेळी II३९II त्यांची कन्या असे एक I नाम तिचें 'रत्नाई ' विशेष I श्रीगुरूसी नमूनि ऐक I विनवीतसे परियेसा II४०II विनवीतसे परोपरी I स्वामी मातें तारीं तारीं I बुडोनि जात्यें भवसागरीं I संसारमाया वेष्टोनियां II४१ II संसार-तापत्रयासी I आपण भीतसें परियेसीं I निर्लिप्त करी गा आम्हांसी I आपण तपासी जाईन II४२II ऐकोनि तियेचें वचन I श्रीगुरू निरोपिताति आपण I स्त्रियांसी पतिसेवाचरण I तेंचि तप परियेसा II४३II येणें या भवार्णवासी I कडे पडती परियेसीं I जैसा भाव असे ज्यासी I तैसें होईल परियेसा II४४II उतरावया पैल पार I स्त्रियांसी असे तो भ्रतार I मनें करोनि निर्धार I भजा पुरुष शिवसमानी II४५II त्यासी होय उद्धार गति I वेदपुराणें वाखाणिती I अंतःकरणीं न करी खंती I तूंतें गति होईल जाण II४६II ऐकोनि श्रीगुरूचें वचन I विनवीतसे कर जोडून I श्रीगुरुमूर्ति ब्रह्मज्ञान I विनवीतसें अवधारीं II४७II तूं जाणसी भविष्यभूत I कैसें मातें उपदेशीत I माझें प्रारब्ध कवणगत I विस्तारावें मजप्रति II४८II श्रीगुरू म्हणती तियेसी I तुझी वासना असे तपासी I संचित पाप असे तुजसी I भोगणें असे परियेसा II४९II पूर्वजन्मीं तूं परियेसी I चरणीं लाथिलें धेनूसी I शेजारी स्त्रीपुरुषांसी I विरोधें लाविला कलह जाणा II५०II तया दोषास्तव देखा I तूंतें बाधा असे अनेका I गायत्रीसी लाथिलें ऐका I तूं सर्वांगीं कुष्ठी होशील II५१II विरोध केला स्त्रीपुरुषांसी I तुझा पुरुष होईल तापसी I तुतें त्यजील भरंवसीं I अर्जित तुझें ऐसें असे II५२II ऐकोनि दुःख करी बहुत I श्रीगुरुचरणीं असे लोळत I मज उद्धरावें गुरुनाथा त्वरित I म्हणोनि चरणीं लागली II५३II श्रीगुरु म्हणती ऐक बाळे I क्वचित्काळ असाल भले I अपरवयसा होतांचि काळें I पति तुझा यति होये II५४II तदनंतर तुझा देह I कुष्टी होईल अवेव I भोगूनि स्वदेही वय I मग होईल तुझ गति II५५II नासतां तुझा देह जाण I भेटी होईल आमुचे चरण I तुझें पाप होईल दहन I सांगेन क्षेत्र ऐक पां II५६II भीमातीर दक्षिण देशीं I असे तीर्थ पापविनाशी I तेथें जाय तूं भरंवसीं I अवस्था तुज घडलियावरी II५७II या भूमंडळीं विख्यात I तीर्थ असे अति समर्थ I गंधर्वपुर असे ख्यात I अमरजासंगम प्रसिद्ध जाण II५८II ऐसें सांगोनि तियेसी I श्रीगुरु निघाले दक्षिण देशीं I त्र्यंबक-क्षेत्रासी I आले, गौतमी-उद्भव जेथें II५९II शिष्यांसहित गुरुमूर्ति I आले नासिकक्षेत्राप्रती I तीर्थमहिमा असे ख्याति I पुराणांतरीं परियेसा II६०II तीर्थमहिमा सांगता I विस्तार होईल बहु कथा I संक्षेपमार्गे तुज आतां I सांगतसें परियेसीं II६१II त्या गौतमीची महिमा I सांगतां अपार असे आम्हां I बहिरार्णव-उदक उगमा I ब्रह्मांडाव्यतिरिक्त II६२II जटामुकुटीं तीर्थेश्वर I धरिली होती प्रीतिकर I मिळोनी समस्त ऋषीश्वर I उपाय केला परियेसा II६३II ब्रह्मऋषि गौतम देखा I तपस्वी असे विशेषा I व्रीहि पेरिले वृत्तीं ऐका I अनुष्ठानस्थानाजवळी II६४II पूर्वी मुनी सकळी I नित्य पेरूनि पिकविती साळी I ऐसे त्यांचे मंत्र बळी I महापुण्यपुरुष असती II६५II समस्त ऋषि मिळोनि I विचार करिती आपुले मनीं I ऋषिगौतम महामुनी I सर्वेश्वराचा मुख्य दास II६६II त्यासी घालितां सांकडें I गंगा आणील आपुलें चाडें I समस्तां आम्हां पुण्य घडे I गंगास्नानें भूमंडळी II६७II (श्लोक) या गतिर्योगयुक्तानां मुनीनामूर्ध्वरेतसाम् I सा गतिः सर्व जंतूनां गौतमीतीरवासिनाम् II६८II (टीका) ऊर्ध्वरेत मुनीश्वरांसी I कोटिवर्षे तपस्वियांसी I जे गति होय परियेसीं I ते स्नानमात्रें गौतमीच्या II६९II याकारणें गौतमीसी I आणावें यत्नें भूमंडळासी I सांकडें घालितां गौतमासी I आणितां गंगा आम्हां लाभ II७०II म्हणोनि रचिली माव एक I दुर्वेची गाय सवत्सक I करोनि पाठविली ऐक I गौतमाचे व्रीहिभक्षणासी II७१ II ऋषि होता अनुष्ठानीं I देखिलें धेनूसी नयनीं I निवारावया त्तक्षणी I दर्भ पवित्र सोडिलें II७२II तेचि कुश जाहलें शस्त्र I धेनूसी लागलें जैसे वज्रास्त्र I पंचत्व पावली त्वरित I घडली हत्या गौतमासी II७३II मिळोनी समस्त ऋषिजन I प्रायश्चित्त देती जाण I गंगा भूमंडळीं आण I याविणें तुम्हां नाहीं शुद्धि II७४II याकारणें गौतमऋषीं I तप केलें सहस्र वर्षी I प्रसन्न झाला व्योमकेशी I वर माग म्हणितलें II७५II गौतम म्हणे सर्वेश्वरा I तुवां देशील मज वरा I उद्धरावया सचराचरा I द्यावी गंगा भूमंडळासी II७६II गौतमाचे विंनतीसी I निरोप दिधला गंगेसी I घेवोनि आला भूमंडळासी I पापक्षालनार्थ मनुष्यांचे II७७II ऐसी गंगाभागीरथी I कवणा वर्णावया सामर्थ्य I याचि कारणें श्रीगुरुनाथ I आले ऐक नामधारका II७८II ऐसी गौतमीतटाकयात्रा I श्रीगुरू आपण आचरीत I पुढें मागुती लोकानुग्रहार्थ I आपण हिंडे परियेसा II७९II तटाकयात्रा करितां देख I आले श्रीगुरू मंजरिका I तेथें होता मुनि एक I विख्यात 'माधवारण्य' II८०II सदा मानसपूजा त्यासी I नरसिंहमूर्ति परियेसीं I देखता झाला श्रीगुरूसी I मानसमूर्ति जैसी देखे II८१II विस्मित होऊनि मानसीं I नमिता झाला श्रीगुरूमूर्तीसी I स्तोत्र करी बहुवसी I अतिभक्ती करूनियां II८२II (श्लोक) यद्दिव्यपादद्वयमेवसाक्षाद्, अधिष्ठितं देवनदीसमीपे I य उत्तरे तीरनिवासिरामो, लक्ष्मीपतिस्त्वं निवसन्स नित्यम् II८३II (ओंव्या) येणेंपरी श्रीगुरूसी I विनवी माधवारण्य हर्षी I श्रीगुरू म्हणती संतोषीं I तया माधवारण्यासी II८४II अत्यंतमार्गस्थितिमार्गरूपं, अत्यंतयोगादधिकारतत्त्वम् I मार्गं च मार्गं च विचिन्वतो मे मार्गोदयं माधव दर्शय ते II८५II (ओंव्या) ऐसें श्रीगुरु तयासी I आश्वासोनि म्हणती हर्षी I निजस्वरूप तयासी I दाविते झाले परियेसा II८६II श्रीगुरूचें स्वरूप देखोनि I संतोषी झाला तो मुनि I विनवीतसे कर जोडूनि I नानापरी स्तुति करी II८७II जय जया जगद्‌गुरु I त्रयमूर्तीचा अवतारू I लोकां दिससी नरु I परमपुरुषा जगज्योति II८८II तूं तारक विश्वासी I म्हणोनि भूमीं अवतरलासी I कृतार्थ केलें आम्हांसी I दर्शन दिधलें चरण आपुले II८९II ऐसेपरी श्रीगुरूसी I स्तुति करी तो तापसी I संतोष होऊन अति हर्षी I आश्वासिती तया वेळीं II९०II म्हणती श्रीगुरू तयासी I सिद्धि झाली तुझ्या मंत्रासी I तुज सद्गती भरंवसीं I ब्रह्मलोक प्राप्त होय II९१II नित्यपूजा तूं मानसीं I करिसी नृसिंहमूर्तीसी I प्रत्यक्ष होईल परियेसीं I न करीं संशय मनांत II९२II ऐसें सांगोनि तयासी I श्रीगुरू निघाले परियेसीं I आले वासरब्रह्मेश्वरासी I गंगातीर महाक्षेत्र II९३II तया गंगातटाकांत I श्रीगुरू समस्त शिष्यांसहित I स्नान करितां गंगेंत I आला तेथें विप्र एक II९४II कुक्षिव्यथा असे बहुत I तटाकीं असे लोळत I उदरव्यथा अत्यंत I त्यजूं पाहे प्राण देखा II९५II पोटव्यथा बहु त्यासी I नित्य करी तो उपवासासी I भोजन केलिया दुःख ऐसी I प्राणांतिक होतसे II९६II याकारणें द्विजवर I सदा करी फलाहार I अन्नासी त्यासी असे वैर I जेवितां प्राण त्यजूं पाहे II९७II पक्षमासां भोजन करी I व्यथा उठे त्याचे उदरीं I ऐसा किती दिवसवरी I कष्टत होता तो द्विज II९८II पूर्व दिवसीं तया ग्रामीं I आला सण महानवमी I जेविला मिष्टान्न मनोधर्मी I मासें एक पारणें केलें II९९II भोजन केलें अन्न बहुत I त्याणें पोट असे दुखत I गंगातीरीं असे लोळत I प्राण त्वरित त्यजूं पाहे II१०० II दुःख करी द्विज अपार I म्हणे गंगेंत त्यजीन शरीर I नको आतां संसार I पापरूपें वर्तत II१०१II अन्न प्राण अन्न जीवन I कवण असेल अन्नावीण I अन्न वैरी झालें जाण I मरण बरवें आतां मज II१०२II मनीं निर्धार करोनि I गंगाप्रवेश करीन म्हणोनि I पोटीं पाषाण बांधोनि I गंगेमध्यें निघाला II१०३II मनीं स्मरे कर्पूरगौर I उपजलों आपण भूमिभार I केले नाहीं परोपकार I अन्नदानादिक देखा II१०४II न करीं पुण्य इह जन्मांत I जन्मांतरी पूर्वी शत I पुण्यफळ नसे दिसत I मग हे कष्ट भोगीतसें II१०५II ग्रास हरितले ब्राह्मणाचे I किंवा धेनु-कपिलेचे I घात केले विश्वासियाचे I मग हे भोग भोगीतसें II१०६II अपूर्ती पूजा ईश्वराची I केली असेल निंदा गुरूची I अवज्ञा केली मातापितयांची I मग हे भोगीतसें II१०७II अथवा पूर्वजन्मीं आपण I केलें असेल द्विजधिक्कारण I अतिथी आलिया न घालीं अन्न I वैश्वदेवसमयासी II१०८II अथवा मारिलें वोवरांसी I अग्नि घातला रानासी I वेगळें सांडूनि जनक-जननींसी I स्त्रियेसहित मी होतों II१०९II मातापिता त्यजोनियां I असों सुखें जेवूनियां I पूर्वार्जवापासोनियां I मग हे कष्ट भोगीतसें II११०II ऐसीं पापें आठवीत I विप्र जातो गंगेंत I तंव देखिलें श्रीगुरूनाथें I म्हणती बोलवा ब्राह्मणासी II१११II आणा आणा त्या ब्राह्मणासी I प्राण त्यजितो कां सुखेसीं I आत्महत्या महादोषी I पुसों कवण कवणाचा II११२II श्रीगुरूवचन ऐकोनि I गेले शिष्य धांवोनि I द्विजवरातें काढोनि I आणिलें श्रीगुरूसन्मुख II११३II अनाथासी कल्पतरू I दुःखिष्टासी कृपासागरू I पुसतसे श्रीगुरू I तया दुःखिष्ट विप्रासी II११४II श्रीगुरू म्हणती तयासी I प्राण कां गा त्यजूं पाहसी I आत्महत्या महादोषी I काय वृतांत सांग आम्हां II११५II विप्र म्हणे गा यतिराया I काय कराल पुसोनियां I उपजोनि जन्म वायां I भूमिभार जाहलों असें II११६II मास-पक्षां भोजन करितों I उदरव्यथेनें कष्टतों I साहूं न शकें प्राण देतों I काय सांगू स्वामिया II११७II आपणासी अन्न वैरी असतां I केवीं वांचावें गुरुनाथा I शरीर सर्व अन्नगता I केवीं वांचूं जगद्‌गुरु II११८II श्रीगुरू म्हणती ब्राह्मणासी I तुझी व्यथा गेली परियेसीं I औषध असे आम्हांपासीं I क्षण एकें सांगों तुज II११९II संशय न धरीं आतां मनीं I भिऊ नको अंतःकरणीं I व्याधि गेली पळोनि I भोजन करीं धणीवरी II१२०II श्रीगुरूवचन ऐकोनि I स्थिर झाला अंतःकरणीं I माथा ठेवूनि श्रीगुरूचरणीं I नमन केलें तया वेळीं II१२१II इतुकिया अवसरीं I तया ग्रामींचा अधिकारी I विप्र एक अवधारीं I आला गंगास्नानासी II१२२II तंव देखिलें श्रीगुरूसी I येऊनि लागला चरणांसी I नमन केलें भक्तीसीं I मनोवाक्कायकर्मे II१२३II आश्वासोनि तये वेळीं I पुसती श्रीगुरू स्तोममौळी I कवण नाम कवण स्थळीं I वास म्हणती तयासी II१२४II ऐकोनि श्रीगुरूचें वचन I सांगतसे तो ब्राह्मण I गोत्र आपलें कौडिण्य I आपस्तंब शाखेसीं II१२५II नाम मज 'सायंदेव' असे I वास-स्थळ आपलें 'कडगंची'स I आलों असे उदरपूर्तीस I सेवा करितों यवनांची II१२६II अधिकारपणें या ग्रामीं I वसों संवत्सर ऐका स्वामी I धन्य धन्य झालों आम्ही I तुमचे दर्शनमात्रेसीं II१२७II तूं तारक विश्वासी I दर्शन दिधलें आम्हांसी I कृतार्थ झालों भरंवसी I जन्मांतरीचे दोष गेले II१२८II तुझा अनुग्रह होय ज्यासी I तरेल या भवार्णवासी I अप्रयत्नें आम्हांसी I दर्शन दिधलें स्वामिया II१२९II ( श्लोक ) गंगा पापं शशी तापं दैन्यं कल्पतरूस्तथा I पापं तापं च दैन्यं च हरेत्श्रीगुरुदर्शनम् II१३०II ( टीका ) गंगा देखितांचि पापें जाती I चंद्रदर्शनें ताप नासती I कल्पतरूची ऐसी गति I दैन्यावेगळा करी जाण II१३१II तैसे नव्हती तुमचे दर्शनगुण I पाप-ताप-दैन्यहरण I देखिले आजि तुमचे चरण I चतुर्वर्गफल पावलों II१३२II ऐशी स्तुति करूनि I पुनरपि लागला श्रीगुरूचरणीं I जगद्‌गुरु आश्वासोनि I निरोप देती तया वेळीं II१३३II श्रीगुरु म्हणती तयासी I आमुचें वाक्य परियेसीं I जठरव्यथा ब्राह्मणासी I प्राणत्याग करीतसे II१३४II उपशमन याचे व्याधीसी I सांगो औषध तुम्हांसी I नेवोनि आपुले मंदिरासी I भोजन करवीं मिष्टान्न II१३५II अन्न जेवितां याची व्यथा I व्याधि न राहें सर्वथा I घेऊनि जावें आतां त्वरिता I क्षुधाक्रांत विप्र असे II१३६II ऐकोनि श्रीगुरुंचे वचन I विनवीतसे कर जोडून I प्राणत्याग करितां भोजन I या ब्राह्मणासी होतसे II१३७II जेविला काल मासें एका I त्याणें प्राण जातो ऐका I अन्न देतां आम्हांसी देखा I ब्रह्महत्या त्वरित घडेल II१३८II श्रीगुरू म्हणती सायंदेवासी I आम्ही औषधी देतों यासी I अपूपान्न-माषेसीं I क्षीरमिश्रित परमान्न II१३९II अन्न जेवितां त्वरितेसीं I व्याधि जाईल परियेसीं I संशय न धरीं तूं मानसीं I त्वरित न्यावें गृहासी II१४०II अंगीकारोनि तया वेळीं I माथा ठेवी चरणकमळीं I विनवीतसे करुणाबहाळी I यावें स्वामी भिक्षेसी II१४१II अंगीकारोनि श्रीगुरुनाथ I निरोप देती हो कां त्वरित I सिद्ध म्हणे ऐक मात I नामधारक शिष्योत्तमा II१४२II आम्ही होतों तये वेळीं I समवेत शिष्य सकळीं I जठरव्यथेचा विप्र जवळी I श्रीगुरू गेले भिक्षेसी II१४३II विचित्र झालें त्याचे घरी I पूजा केली परोपरी I पतिव्रता त्याची नारी I 'जाखाई ' म्हणिजे परियेसा II१४४II पूजा करिती श्रीगुरूसी I षोडशोपचारे परियेसीं I तेणेचि रीती आम्हांसी I शिष्यां सकळिकां वंदिलें II१४५II श्रीगुरूपूजा-विधान I विचित्र केलें अतिगहन I मंडळ केलें रक्तवर्ण I एकेकासी पृथक्-पृथक् II१४६II पद्म रचूनि अष्टदळी I नानापरींचे रंगमाळी I पंचवर्ण चित्रमाळी I रचिली तियें परियेसा II१४७II चित्रासन श्रीगुरूसी I तेणेंचिपरी सकळिकांसी I मंडळार्चन विधीसी I करिती पुष्पगंधाक्षता II१४८II संकल्पोनि विधीसीं I नमन केलें अष्टांगेसीं I माथा ठेवूनि चरणीं, न्यासी I पाद सर्वही अष्टांगी II१४९II षोडशोपचार विधीसीं I पंचामृतादि परियेसीं I रुद्रसूक्तमंत्रेसीं I चरण स्नापिले तये वेळीं II१५०II श्रीगुरुचरणीं अतिहर्षी I पूजा करीत षोडशी I तया विप्रा ज्ञान कैसी I चरणतीर्थ धरिता झाला II१५१II तया चरणतीर्थासी I पूजा करीत भक्तीसीं I गीतवाद्यें आनंदेसीं I करी आरती नीरांजन II१५२II अनुक्रमें श्रीगुरुपूजा I करिता झाला विधिवोजा I पुनरपि षोडशोपचारें पूजा I करीतसे भक्तीनें II१५३II अक्षय वाणें आरती I श्रीगुरूसी ओंवाळिती I मंत्रघोष अतिभक्तीं I पुष्पांजळी करिता झाला II१५४II अनेकपरी गायन करी I नमन करी प्रीतिकरीं I पतिव्रता असे नारी I पूजा करिती उभयवर्ग II१५५II ऐसेपरी श्रीगुरूसी I पूजा केली परियेसीं I तेणेंची विधीं शिष्यांसी I आम्हां समस्तांसी वंदिलें II१५६II संतोषोनि श्रीगुरूमूर्ति I वर देती अतिप्रीती I तुझी संतती होईल ख्याति I गुरुभक्ति वंशोवंशी II१५७II तूं जाणसी गुरुचा वास I अभिवृद्धि होय वंशोवंश I पुत्रपौत्री नांदाल हर्षी I गुरुभक्ति येणेंपरी II१५८II ऐसें बोलोनि द्विजासी I आशीर्वचन देती अतिहर्षी I नमन करूनि श्रीगुरूसी I ठाय घातले तये वेळीं II१५९II नानापरींचे पक्कान्न I अपूपादी माषांन्न I अष्टविध परमान्न I शर्करासहित निवेदिलें II१६०II शाक पाक नानापरी I वाढताति सविस्तारीं I भोजन करिती प्रीतीकरीं I श्रीगुरुमूर्ति परियेसा II१६१II जठरव्यथेच्या ब्राह्मणें I भोजन केलें परिपूर्ण I व्याधि गेली तत्क्षण I श्रीगुरुचे कृपादृष्टीनें II१६२II परीस लागतां लोहासी I सुवर्ण होय परियेसीं I दर्शन होतां श्रीगुरूसी I व्याधि कैंची सांग मज II१६३II उदय जाहलिया दिनकरासी I संहार होतो अंधकारासी I श्रीगुरुकृपा होय ज्यासी I दैन्य कैंचे तया घरीं II१६४II ऐसेपरी श्रीगुरुनाथें I भोजन केलें शिष्यासहित I आनंद झाला तेथें बहुत I विस्मय करिती सकळै जन II१६५II अभिनव करिती सकळ जन I द्विजासी वैरी होते अन्न I औषध झालें तेंचि अन्न I व्याधि गेली म्हणताति II१६६II सिद्ध म्हणे नामधारकास I श्रीगुरुकृपा होय ज्यास I जन्मांतरीचे जाती दोष I व्याधि कैंची त्याचे देहीं II१६७II गंगाधराचा नंदन I सरस्वती सांगें विस्तारोनि I गुरुचरित्र कामधेनु I ऐका श्रोते एकचित्तें II१६८II जे ऐकती भक्तीनें I व्याधि नसती त्यांचे भुवना I अखिल सौख्य पावती जाणा I सत्यं सत्यं पुनः सत्यम् II१६९II

II इति श्रीगुरुचरित्रामृते परमकथाकल्पतरौ श्रीनृसिंहसरस्वत्युपाख्याने सिद्ध-नामधारकसंवादे करंजनगराभिगमनं तथा विप्रोदरव्यथानिरसनं नाम त्रयोदशोSध्यायः II श्रीगुरूदत्तात्रेयार्पणमस्तु ॥

॥ श्रीगुरुदेवदत्त ॥ 

॥ दिगंबरा दिगंबरा श्रीपाद वल्लभ दिगंबरा ॥ दिगंबरा दिगंबरा श्रीपाद वल्लभ दिगंबरा ॥

॥ दिगंबरा दिगंबरा श्रीपाद वल्लभ दिगंबरा ॥